بررسی جامع و کامل نماز ( الصَّلاهَ ) از منظر قرآن - صفحه 3

به نام یگانه خالق گیتی
سلام ودرود خدمت دوستان عزیز و هم فرکانسی خودم
امیدوارم حال دلتون تو تک تک لحظات مثل من عالی و همیشه خدارو در کنارتون حس و لمس کنید

از وقتی که جذب آموزه های استاد عباس منش شدم تا به امروز بحث و صحبت های زیادی در مورد نماز داخل عقل کل دیدم و دیدگاه های بسیار متفاوت یا متحد زیادی دیدم و تصمیم گرفتم خودم دقیق قرآن ، کتابی که هدایتش فقط برای افرادی هستش که شرایط هدایت رو داشته باشند رو دقیق و جامع بررسی کنم و ببینم خدا برای نماز چه گفته و تا جایی که دانشم اجازه میده در موردش تحقیق و برداشت صحیح و غیرمقرضانه ازش بکنم.

به قدری متحیر و شگفته زده شدم که تصمیم گرفتم این زیبایی و دقت رو با شما دوستان به اشتراک بزارم و نقطه نظراتم (صرفا برداشت شخصی خودمه) رو بگم که همه حالمون خوب و عالی بشه.
(توجه داشته باشید که معنی آیه رو من ننوشتم چون معنی دقیق نیاز به تحقیق و بررسی کامل در ریشه عربی تک تک کلمات داره و فقط از معانی بدون توجه به پرانتز ها برای برداشت کلی استفاده کردم )

معنی کلمه “الصَّلاهَ” چیه ؟

کلمه “الصَّلاهَ” در قرآن 68 مرتبه و با مشتقاتش ( یعنی کلمات یا افعالی که باهش هم ریشه هستن ) 98 مرتبه به کار رفته و جمع این کلمه “صلوات” هستش
که این اعداد نشون دهنده اهمیت بی چون چرای این کلمه و تاکید خدا بر اون داره

کلمه “الصَّلاهَ” از نظر لغوی به معنای دعا هستش ولی در قرآن زمانی که از کلمه “الصَّلاهَ” برای خدا استفاده شده به معنای فرستادن رحمت ، برای فرشتگان ( ملائک ) طلب مغفرت و آمرزش و بعد از اسلام به روش عبادت محصوص مسلمانان هستش البته در جایی به معنای محل عبادت نیز تعبیر و برداشت میشه.
سوره حج – آیه 40 :
الَّذینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ بِغَیْرِ حَقٍّ إِلاَّ أَنْ یَقُولُوا رَبُّنَا اللَّهُ وَ لَوْ لا دَفْعُ اللَّهِ النَّاسَ بَعْضَهُمْ بِبَعْضٍ لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِیَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ یُذْکَرُ فیهَا اسْمُ اللَّهِ کَثیراً وَ لَیَنْصُرَنَّ اللَّهُ مَنْ یَنْصُرُهُ إِنَّ اللَّهَ لَقَوِیٌّ عَزیزٌ
همونطوری که دقت می کنید این کلمه در کنار کلماتی چون صومعه و مسجد به کار رفته.

در آیات زیر معنی روش مخصوص عبادت مسلمانان برداشت میشه :

سوره بقره – آیه 3 :
الَّذینَ یُؤْمِنُونَ بِالْغَیْبِ وَ یُقیمُونَ الصَّلاهَ وَ مِمَّا رَزَقْناهُمْ یُنْفِقُونَ
سوره بقره – آیه 41 :
وَ أَقِیمُوا الصَّلاهَ وَ آتُوا الزَّکاهَ وَ ارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ
سوره مائده – آیه 58 :
وَ إِذا نادَیْتُمْ إِلَى الصَّلاهِ اتَّخَذُوها هُزُواً وَ لَعِباً ذلِکَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لا یَعْقِلُونَ
در آیات زیر معانی دعا ، طلب مغفرت ، طلب رحمت برداشت میشه :

سوره توبه – آیه 103 :
خُذْ مِنْ أَمْوالِهِمْ صَدَقَهً تُطَهِّرُهُمْ وَ تُزَکِّیهِمْ بِها وَ صَلِّ عَلَیْهِمْ إِنَّ صَلاتَکَ سَکَنٌ لَهُمْ وَ اللَّهُ سَمِیعٌ عَلِیمٌ
سوره احزاب – آیه 43 :
وَ الَّذِی یُصَلِّی عَلَیْکُمْ وَ مَلائِکَتُهُ لِیُخْرِجَکُمْ مِنَ الظُّلُماتِ إِلَى النُّورِ وَ کانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً
سوره احزاب – آیه 56 :
إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ یُصَلُّونَ عَلَى النَّبِیِّ یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا صَلُّوا عَلَیْهِ وَ سَلِّمُوا تَسْلِیماً
ولی در عین حال برداشت من : کاری که ما برای توجه به خدا انجام میدم و از خدا طلب خوبی هارو می کنیم ( فرکانس مثبت و درخواست خوبی ها از کائنات )

آیا برای “الصَّلاهَ” زمان های خاصی مطرح شده؟

برام جالب بودش که در قرآن به مانی های خاصی برای نماز اشاره شده که اونارو با توجه به آیات زیر برداشت کردم:

سوره اسراء – آیه 78 :
أَقِمِ الصَّلاَهَ لِدُلُوکِ الشَّمْسِ إِلَى غَسَقِ اللَّیْلِ وَقُرْآنَ الْفَجْرِ إِنَّ قُرْآنَ الْفَجْرِ کَانَ مَشْهُودًا
در اینجا به زمان بعد از غروب خورشید تا اوج تاریکی شب که ما بهش میگیم مغرب و عشاء اشاره می کنه و به زمانی با عنوان فجر ( زمانی که تاریکی شب تموم میشه و سفیدی خاص و کم حالی تو آسمون دیده میشه و قبل از طلوع آفتابه ) یا همونی که ما بهش میگیم نوبت صبح و تاکیدی خاصی بر روش داره

خیلی جالبه بدونیند که این تایم حدود زمانی هستش که اکثر انسان های موفق و ثروتمند روزشون رو از اون تایم شروع می کنن و از خواب بیدار میشن و به قول ضرب المثل معروف سحرخیز باش تا کامروا شوی

سوره نور – آیه 58 :
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لِیَسْتَأْذِنکُمُ الَّذِینَ مَلَکَتْ أَیْمَانُکُمْ وَالَّذِینَ لَمْ یَبْلُغُوا الْحُلُمَ مِنکُمْ ثَلَاثَ مَرَّاتٍ مِن قَبْلِ صَلَاهِ الْفَجْرِ وَحِینَ تَضَعُونَ ثِیَابَکُم مِّنَ الظَّهِیرَهِ وَمِن بَعْدِ صَلَاهِ الْعِشَاء
در اینجا کلمه “الصَّلاهَ” رو همراه با کلمات الْفَجْرِ و الْعِشَاء به کار برده که تایید کننده زمان صبح و عشا هستش

سوره بقره – آیه 238 :
حَافِظُواْ عَلَى الصَّلَوَاتِ والصَّلاَهِ الْوُسْطَى وَقُومُواْ لِلّهِ قَانِتِینَ
در اینجا به کلمه وسطی ( چیزی که بین دو چیز دیگر باشد و آن دو را به دو قسمت مساوی تقسیم کند ) اشاره کرده که معنی ظهر برداشت میشه چون ظهر بین صبح و شب هستش.

گرچه با توجه به بررسی که هایی که کردم همراه با کلمه حمد هم خداوند متعال فرموده در زمان های خاصی این کار رو بکنید.

سوره ق – آیه 39 و آیه 40 :
فَاصْبِرْ عَلَى مَا یَقُولُونَ وَسَبِّحْ بِحَمْدِ رَبِّکَ قَبْلَ طُلُوعِ الشَّمْسِ وَقَبْلَ الْغُرُوبِ

وَمِنَ اللَّیْلِ فَسَبِّحْهُ وَأَدْبَارَ السُّجُودِ
در اینجا به زمان های قبل از طلوغ خورشید ، قبل از غروبش و شب اشاره شده.

من به طور کلی از این آیه ها به درک کاملی از زمان های نماز رسیدم.

آیا برای “الصَّلاهَ” نحوه خاصی مطرح شده؟

یکی از مهم ترین مسائلی که بچه ها شاید باهش درگیر باشن نحوه دقیق نماز خوندن هستش همونطوری که من درگیرش بودم.

با جستجو در قرآن به این نتیجه رسیدم که خدا به طور دقیق و مستقیم اشاره ای به نحوه دقیق نماز خوندن نکرده !!! ولی فهمیدم که یک سری شرایط حداقلی میشه پیدا کرد

به عنوان مثال حالت رکوع :

سوره بقره – آیه 43 :
وَأَقِیمُوا الصَّلَاهَ وَآتُوا الزَّکَاهَ وَارْکَعُوا مَعَ الرَّاکِعِینَ
در اینجا خیلی هوشمندانه خداوند متعال ابتدا به نماز خواندن و بعد از اون به این اشاره می کنه که همراه با رکوع کنندگان ، رکوع کنید

یکی از چیز هایی که میشه فهمید اینه که در نماز رکوع هم داشته باشین ، صرفا این یک برداشته که حداقل برای من منطقی به نظر میرسه

کلمه “سجده” همراه با کلمه الصَّلَاهَ نیومده ولی خیلی از آیات به وجوب سجده همراه بودن سجده با رکوع اشاره شده و اینو همیشه بهمون گفتن و شنیدیم که فقط باید در مقابل خدا می بایست سجده کنیم و چه خوب که تو عبادت و سپاس گذاریمون خدا سجده و رکوع رو داشته باشیم تا این روش سپاس گذاریمون منحصر به فرد بشه و در عین حال بدونیم که فقط باید جلوی خدا سر خم کنیم !

سوره حج – آیه 77 :
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا ارْکَعُوا وَاسْجُدُوا وَاعْبُدُوا رَبَّکُمْ وَافْعَلُوا الْخَیْرَ لَعَلَّکُمْ تُفْلِحُونَ
در این آیه خداوند به رکوع و سجود در کنارعبادت اشاره کردند.

و یکی از چیزهایی که در قرآن همراه با الصَّلَاهَ اومده خاشع هستش

سوره مومنون – آیه 2 :
الَّذینَ هُمْ فی‏ صَلاتِهِمْ خاشِعُونَ
اوج خاشع بودن در زبان عرب سر به سجده گذاشتن هستش که خداوند در آیه ای دیگر می گه ما اگر قرآن رو به کوه نازل می کردیم خشوع می کرد ! کوه نماد ایستادگی هستش و به نظر من سجود میشه حالت خاظع شدن کوه!

سوره حشر – آیه 21 :
لَوْ أَنْزَلْنَا هَٰذَا الْقُرْآنَ عَلَىٰ جَبَلٍ لَرَأَیْتَهُ خَاشِعًا مُتَصَدِّعًا مِنْ خَشْیَهِ اللَّهِ ۚ وَتِلْکَ الْأَمْثَالُ نَضْرِبُهَا لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَفَکَّرُونَ
 

آیا احکامی( قوانین) خاصی برای “الصَّلاهَ” مطرح شده؟

خیلی جالبه که خداوند بسیار دقیق و لذت بخش برای نماز احکامی خاصی تعریف کرده.

سوره نساء – آیه 43 :
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا لَا تَقْرَبُوا الصَّلَاهَ وَأَنْتُمْ سُکَارَىٰ حَتَّىٰ تَعْلَمُوا مَا تَقُولُونَ وَلَا جُنُبًا إِلَّا عَابِرِی سَبِیلٍ حَتَّىٰ تَغْتَسِلُوا ۚ وَإِنْ کُنْتُمْ مَرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِنْکُمْ مِنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَأَیْدِیکُمْ ۗ إِنَّ اللَّهَ کَانَ عَفُوًّا غَفُورًا
در این آیه بسیار جالب شرایط و احکامی از قبیل نخواندن نماز در حالت مستی ، جنابت و … شده است و در انتهای آیه به تیمم و غسل نیز اشاره شده است !

در جای دیگری به نحوه دقیق وضو گرفتن اشاره شده که قبل از نماز انجام میدیم

سوره مائده – آیه 6 :
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا إِذَا قُمْتُمْ إِلَى الصَّلَاهِ فَاغْسِلُوا وُجُوهَکُمْ وَأَیْدِیَکُمْ إِلَى الْمَرَافِقِ وَامْسَحُوا بِرُءُوسِکُمْ وَأَرْجُلَکُمْ إِلَى الْکَعْبَیْنِ ۚ وَإِن کُنتُمْ جُنُبًا فَاطَّهَّرُوا ۚ وَإِن کُنتُم مَّرْضَىٰ أَوْ عَلَىٰ سَفَرٍ أَوْ جَاءَ أَحَدٌ مِّنکُم مِّنَ الْغَائِطِ أَوْ لَامَسْتُمُ النِّسَاءَ فَلَمْ تَجِدُوا مَاءً فَتَیَمَّمُوا صَعِیدًا طَیِّبًا فَامْسَحُوا بِوُجُوهِکُمْ وَأَیْدِیکُم مِّنْهُ ۚ مَا یُرِیدُ اللَّـهُ لِیَجْعَلَ عَلَیْکُم مِّنْ حَرَجٍ وَلَـٰکِن یُرِیدُ لِیُطَهِّرَکُمْ وَلِیُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَیْکُمْ لَعَلَّکُمْ تَشْکُرُونَ
در پایان خیلی جالبه که خداوند می فرماید ما برای شما نمی خواستیم سختی ایجاد کنیم !! هدفمون پاکیزه کردن شما بوده و این خودش برای شما نعمتی هستش تا دلیلی باشه که اونو سپاس گذاری کنید.

در آیه ای دیگر به بلندی صدا نیز اشاره شده !

سوره اسراء – آیه 110 :
قُلِ ادْعُوا اللَّهَ أَوِ ادْعُوا الرَّحْمَٰنَ ۖ أَیًّا مَا تَدْعُوا فَلَهُ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَىٰ ۚ وَلَا تَجْهَرْ بِصَلَاتِکَ وَلَا تُخَافِتْ بِهَا وَابْتَغِ بَیْنَ ذَٰلِکَ سَبِیلًا
در اینجا خداوند به پیامبر میگه نمازت رو نه بلند بخون نه یواش ! بلکه حد وسط رو در نظر بگیر که ازش این برداشت میشه که باید نماز حتما با صدا باشه !

آیا باید نماز را عربی خواند؟

در قرآن به هیچ وجه به زبان عربی خواند نماز اشاره نشده ولی در جایی خداوند می فرمایند:

سوره یوسف – آیه 2  :
إِنَّا أَنزَلْنَاهُ قُرْآنًا عَرَبِیًّا لَّعَلَّکُمْ تَعْقِلُونَ
ما قرآن را عربی نازل کردیم که باشد بی اندیشید. ولی بی شک عربی خواندن نماز از نظر شخصی من ملاک نیست و باید حالتی باشه کامل بفهمیم چی میگیم ، چون قرار با خدای خودمون مشتی اساسی صحبت کنیم و حال کنیم !

به شخصه من خودم هم فارسی می خونم و هم عربی ولی با توجه به صحبت هایی که کردیم چه قدر قشنگه سوره های قرآنی رو بتونیم کم کم حفظ کنیم که با خوندن نماز به زبان عربی این کار رو انجام بدیم در عین حال وقتی که ما جملات تاکیدی میگیم هیمشه بهتره با سپاس گذاری شروع می کنیم ، پس چه قدر قشنگه از کلام خود خدا ( سوره حمد ) برای مناجات باهش استفاده کنیم !

نتیجه گیری و پایان

یکی از بچه ها حرف قشنگی زده بود میگفتش زمانی که ما می خوایم بریم باشگاه بدن سازی و ورزش کنیم دست و پا شکسته میدونیم هر دستگاه رو چه عضله ای تاثیر میزاره و می تونیم بدون توجه به حرف های مربی بریم سراغ هر دستگاه و شروع کنیم به ورزش ، بعد از یه مدت خسته مشیم و اون نتیچه ای که می خوایم رو نمی گیریم !

برای همین اکثر افراد اول کار میرن سراغ مربی که یک برنامه کامل و پکیج جامع بهشون بده تا بهترین نتیجه رو بگیرن و در کوتاه ترین زمان همراه با تلاشی بهترین خروجی رو دریافت کنن.

تو نماز خوندن هم داستان همینه وقتی پیامبر و ائمه اطهار سمبل ثروت ، عزت نفس ، فرکانس مثبت و نزدیکی به خدا سعی کردن یک روش یک پارچه رو برای ما به جای بگذارن تا مثل همون مربی ورزش که پکیج ارائه می کنه ما تازه کارا بهترین نتیجه رو بگیریم !

خیلی جالبه که اگر قرآن رو به شکل داستانی بخونید تکامل رو عجیب حس می کنید ! از حضرت آدم تا پیامبر خاتم خداوند سیستم و مسیر تکامل رو به رخ ما کشیده و کم کم بهترین روش هارو ارائه کرده برای همین هر پیامبری روش خاص خودش رو برای عبادت داشته و زمانی که به آخرین پیامبر رسیده این روش جامع و بسته شده در عین حال باز هم تنها روش عبادت خدا نماز نیست ! ولی وقتی میشه نمره 20 گرفت چرا 15 ؟

تصمیم گیری ونتیجه گیری بر عهده خودتون

منتظر دیدگاه و نظراتتون هستم که بتونیم یه هم افزایی خوب داشته باشیم.

امیدوارم در تک تک لحظات زندگیتون خدا رو حس کنید و معجزه هاشو تو زندگیتون ببینید و بشین رفیق فابریک خدا مثل ابراهیم خلیل الله.

امیدوارم به ثروت بی نهایتی برسید که نه قبل از شما بوده و نه بعد از شما همچون سلیمان نبی.

در پناه یگانه خالق گیتی ، شاد ، سالم ، تندرست و ثروت مند باشید